reklama
kategoria: Kraj
20 marzec 2024

82 lata temu w Warszawie po raz pierwszy pojawiły się symbole Polski Walczącej

zdjęcie: 82 lata temu w Warszawie po raz pierwszy pojawiły się symbole Polski Walczącej / fot. PAP
fot. PAP
20 marca 1942 roku Aleksy Dawidowski ps. Alek po raz pierwszy namalował symbole Polski Walczącej na werandzie cukierni Lardellego przy ul. Polnej 30 w Warszawie. Kotwica miała dodawać otuchy Polakom i denerwować Niemców.
REKLAMA

W pierwszych latach II wojny światowej, polskie społeczeństwo przygnębione kolejnymi zwycięstwami Niemców i upadkiem Francji, potrzebowało symbolu, który by dawał nadzieję i pokazywał, że Polska nadal istnieje.

W styczniu 1941 roku, Biuro Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej rozpisało konkurs na odpowiedni znak. Musiał spełniać ściśle określone warunki.

"Miał zachęcać do walki i dawać nadzieję, a jednocześnie musiał być łatwy do namalowania. Szybkość była kluczowa, bo za malowanie takich symboli groziła kara śmierci" - powiedział PAP dr Szymon Niedziela z Muzeum Powstania Warszawskiego.

Spośród 27 prac wybrano propozycję studentki historii sztuki Uniwersytetu Warszawskiego Anny Smoleńskiej. Symbol, który stworzyła zawierał litery "P" i "W" oznaczające "Polskę Walczącą" oraz kotwicę będącą symbolem nadziei. Znak został zaakceptowany przez komendanta głównego Armii Krajowej, Stefana Grota-Roweckiego.

Według Szymona Niedzieli był to znak walki psychologicznej, bo "Polakom należało dodać otuchy, a Niemców zdenerwować".

Pierwsze wizerunki Polski Walczącej namalowane ręką Aleksego Dawidowskiego na kamiennych kolumnach przy wejściu do cukierni Lardellego przetrwały do dzisiaj. Wraz z kolumnami zostały przeniesione na patio liceum im. Stefana Batorego, którego "Alek" był absolwentem.

Drugi symbol namalował inny bohater Szarych Szeregów, Jan Bytnar "Rudy" na cokole pomnika Lotnika, który wówczas stał na pl. Unii Lubelskiej. Wymagało to ogromnej uwagi, bo tuż obok swoją siedzibę mieli Niemcy. Potem zaczęły się pojawiać kolejne. Najczęściej malowali je członkowie tajnego, polskiego harcerstwa w ramach Małego Sabotażu. Wiele z nich namalował Tadeusz Zawadzki "Zośka" i stąd miał nawet pseudonim "kotwicki".

Do dzisiaj w Warszawie oprócz tych z cukierni Lardellego, oryginalne symbole Polski Walczącej zachowały się jeszcze na gmachu Najwyższej Izby Kontroli przy ul. Filtrowej 57. Zostały odsłonięte podczas prac konserwatorskich w 2014 roku.

Symbole można zobaczyć też na Kopcu Powstania Warszawskiego, budynku PAST-y oraz na wieży widokowej Muzeum Powstania Warszawskiego. (PAP)

Materiał wideo dostępny na https://wideo.pap.pl/videos/72191/ oraz na PAP.PL https://www.pap.pl/aktualnosci/82-lata-temu-w-warszawie-po-raz-pierwszy-pojawily-sie-symbole-polski-walczacej-nasze

Autor: Paweł Stępniewski

ps/ dki/

PRZECZYTAJ JESZCZE
Materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazami danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez [nazwa administratora portalu] na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.
pogoda Starogard Gdański
2.9°C
wschód słońca: 07:21
zachód słońca: 15:41
reklama

Kalendarz Wydarzeń / Koncertów / Imprez w Starogardzie

kiedy
2024-11-23 16:00
miejsce
Kino Sokół, Starogard Gdański, al....
wstęp biletowany
kiedy
2024-11-23 19:00
miejsce
Kino Sokół, Starogard Gdański, al....
wstęp biletowany
kiedy
2024-11-30 17:00
miejsce
Kino Sokół, Starogard Gdański, al....
wstęp biletowany
kiedy
2024-12-01 11:00
miejsce
Agroturystyka Żuraw, Smoląg,...
wstęp biletowany